در این جلسه به توضیح درباره‌ی دو خانواده بگونیاسه و بروملیاسه می‌پردازیم.
بگونیاسه Begoneaceae
خانواده بگونیاسه با برگ‌های زیبا و رنگین توجه همه را جلب می‌کند. این خانواده از لحاظ ارقام و اعداد گستردگی فراوانی دارد. اولین بار یک گیاه شناس بنام بگونیا گیاه بگونیاسه را کشف کرد. منشأ بگونیا جنگل‌های گرم و مرطوب است. تنوع تعداد گونه‌های بگونیا شناسایی آن را مشکل کرده است. خصوصیات خانواده بگونیاسه مربوط به عدم وجود تقارن برگی است، برگ‌های گیاهان خانواده بگونیا تقارن مشخصی ندارند. این ویژگی (عدم تقارن برگی) فقط در یک خانواده گیاهی دیگر بنام الواسه وجود دارد.
بر اساس نوع ریشه بگونیاها را به سه دسته تقسیم کرده‌اند :
1- ریشه افشان؛
2- ساقه‌های قطور و ریزوم مانند؛
3- پیازی.
بگونیاها با ریشه‌های افشان
- ساقه کاملاً مشخص، نسبتاً قطور و بلند؛
- برگ‌ها به تناوب روی ساقه قرار دارند؛
- ریشه‌های افشان و نسبتاً سطحی دارند؛
- بی تفاوت به طول روز.
از آنجا که این گیاهان به طول روز بی‌تفاوتند در تمام فصول سال گلدار هستند.
بهترین و شاخص‌ترین بگونیاسه مربوط به زیر خانواده ریشه افشان، بگونیای سمپر فلورانس یا بگونیای همیشه گلدار است. برگ‌های سبز براق، گل‌های قرمز بسیار شفاف و ساقه کشیده دارد. این گیاهان در همه شرایط عمومی منازل و گلخانه‌ها قابل کشت و کار و نگهداری هستند. ساقه‌های آن در داخل آب براحتی ریشه می‌دهند و در داخل ماسه نیز خیلی سریع و کمتر از 7 روز ریشه می‌دهند. بگونیاهای سمپر فلورانس انواع مختلفی دارند.
برای پرورش بگونیای همیشه گلدار یک خاک مناسب با بافت متوسط، و محلی دور از تابش مستقیم آفتاب مناسب است.
بگونیاها با ساقه‌های قطور و ریزوم مانند
- ساقه مشخصی ندارند؛
- ساقه به شکل ریزوم تغییر شکل داده؛
- برگ‌ها رنگ و شکل متفاوتی دارند.
یکی از بگونیاهای برگ ریزوم دار، بگونیای پشت برگ قرمز است که سطح رویی برگ‌های آن حالت مخملی دارد. در بگونیاهای ریزوم‌دار ساقه بشکل ریشه تغییر شکل داده است و برگ‌ها بر روی ریزوم‌ها به شکل‌های مختلف خود نمایی می‌کنند. بیش از 800 گونه بگونیا متعلق به این گروه می‌باشد که از نظر ریزوم و نقش و نگار برگ با هم متفاوتند.
بگونیای پشت برگ قرمز را نمی‌توان در منزل نگهداری کرد زیرا به خاک بسیار سبک و محیطی با رطوبت نسبی 70 تا 75 درصد نیاز دارد.
بگونیاهای ریزوم دار تحت نام عمومی بگونیا رکس شناخته می‌شوند (اولین بار رکس متوجه دو رگه بودن آن‌ها شد). بگونیاهای دو رگه برگ‌های رنگین یا فلس‌های کرکدار روی برگ دارند. بر خلاف دسته اول، بوسیله تقسیم ریزوم و قلمه‌های برگی تکثیر می‌شوند. علاوه بر این با برگ کامل هم تکثیر می‌شوند. انواع بگونیاهای رکس عبارتند از بگونیای رکس نقره‌ای و بگونیای رکس قهوه‌ای.
بگونیاهای پیازی
این بگونیاها ساقه خودرویی به شکل پیاز دارند. پیازها از نوع پیازهای حساس به سرما بوده و در زمستان در انبار نگهداری می‌شوند. دارای برگ‌های درشت و گل‌های رنگین هستند. این گیاهان کاربرد فضای سبزی و Land escape دارند. در کشور ما بگونیای پیازی کم است، زیرا گیاه احتیاج به خاکی با PH اسیدی و تابستان‌های مرطوب دارد ولی در کشور ما تابستان‌ها گرم و خشک است بنابراین در فضای سبز کشت و کار مناسبی ندارد. بهترین شرایط برای نگهداری این گیاه، وجود یک خاک مرطوب کاملاً اسیدی و بدور از نور مستقیم آفتاب است. بدلیل سهولت در تولید گیاهان دو رگه بگونیاها ارقام فراوانی دارند. وضعیت قرارگیری گل‌ها در بگونیاها طوری است که گل‌های نر و ماده بر روی یک بوته قرار دارند و از نظر همزمانی رسیدن دایره گرده و کلاله هیچ مشکلی نیست در نتیجه تولید بذر به وفور صورت می‌گیرد. بگونیاهای همیشه گلدار بوسیله بذر براحتی قابل تکثیر هستند.
خانواده بروملیاسه یا آناناس زینتی
در خانواده بروملیاسه تعداد زیادی از گیاهان اپیفیت Epiphyte وجود دارند که فقط 7 - 5 گونه به عنوان گیاهان زینتی کشت و کار می‌شوند. برگ گیاهان این خانواده حول محور دایره‌ای رشد می‌کنند. این مشخصه در همه گیاهان خانواده بروملیاسه ثابت و یکسان است. علاوه بر این گیاهان این خانواده ریشه‌های بسیار کم حجم و سطحی دارند. خاک مناسب برای این گیاهان یک خاک سبک باPH اسیدی و غنی از مواد آلی است. در خانه یک سوم پایین گلدان را سنگریزه بریزید که زه‌کش مناسب برای گیاه باشد.
نیدولاریوم
گیاه نیدولاریوم دارای برگ‌های سبز و بخش زینتی با براکته‌های رنگی است، و در داخل کاسه گل، گل‌های آبی بسیار ظریفی دیده می‌شود که از دیدگاه گیاه شناسی، گل برای گیاه است که گاهی اوقات در درجه حرارت‌های مناسب تبدیل به بذر می‌شود.
نئولِرژیا
گیاه نئولِرژیا یکی دیگر از گیاهان خانواده بروملیاسه است که نگهداری آن شبیه نیدولاریوم است. این گیاه برگ‌های کشیده و نسبتاً باریک دارد و براکته‌های آن بشکل یک زنجیره بافته شده می‌مانند. براکته‌ها به رنگ‌های زرد نارنجی و زرد خالص دیده می‌شوند. نئولرژیا به رنگ‌های متنوع وجود دارد و جزء گل‌های حساس خانواده بروملیاسه است.
گازمانیا Gauzmania
گازمانیا Gauzmania گیاهی نسبتاً مقاوم با براکته‌های رنگی و بشکل ستاره می‌باشد و براحتی می‌توان آن را در منزل نگهداری کرد.
گیاه کریپتانتوس Cryptanthus
گیاه کریپتانتوس Cryptanthus بعنوان یک گیاه پوششی کف جنگل‌های مرطوب می‌روید. با برگ‌های صورتی چین خورده، رشد نسبتاً کمی دارد و به شدت از آفتاب گریزان است.
گیاه آیکما Aechema
گیاه آیکما برگ‌های پهن به رنگ نقره‌ای دارد و براکته‌های کشیده آن صورتی رنگ و به حالت خوشه است و جزء معدود گیاهان خانواده بروملیاسه است که گل مشخص و قابل بریدن دارد. کاربرد برخی هورمون‌ها باعث تسریع در به گل رفتن این گیاه می‌شود.
گیاه آناناس زینتی از خانواده بروملیاسه برگ‌های کشیده و خاردار به رنگ‌های متنوع دارد که می‌توانند عامل تکثیر گیاه باشند. تکثیر گیاه علاوه بر تقسیم بوته با جوانه‌های روی میوه یا فلس‌های روی میوه برداشت نشده، صورت می‌گیرد.
کلمات کلیدی:
